Senioriteit: stinkt een beetje, scheelt een berg
Hoezee voor de wijsheid die met de jaren komt! Die zorgt namelijk voor lef en argumenten waarmee ik me als tekstschrijver minder in de nesten werk. Daarmee kan ik opdrachtgevers duidelijk maken welke valkuilen voor mijn voeten gapen en waarom het voor ons allebei beter is om daar niet in te trappen.
Of ik misschien zelf even de briefing kon schrijven, opperde een opdrachtgever. Het onderwerp was nog vaag, hij zou zelf ook door mij geïnterviewd worden. Dat maakte het lastig voor hem om afstand te nemen en de opdracht te formuleren. Mijn antwoord was: ‘Nee.’ Wel iets hoffelijker geformuleerd, maar de boodschap was helder. Ik vertelde hem wat ik in elk geval vooraf wilde weten, waarna er alsnog een bruikbare briefing uitrolde.
Niet doen
Technisch gezien zou ik als doorgewinterde tekstschrijver vast wel zo’n briefing kunnen schrijven. Maar ja, als doorgewinterde tekstschrijver heb ik ondertussen óók geleerd dat er veel mis kan gaan als een opdrachtgever niet de moeite neemt na te denken over de opdracht. Dus vraag ik altijd om een briefing. Zwart op wit graag. Leonore Noorduyn schreef er ooit al een mooie blog over.
Vergelijkbare no-go: bij een (nieuwe) klant aan de slag gaan zonder goedgekeurde offerte. Achteraf dikke kans op gedoe, discussie en/of geld erop toeleggen – hier spreekt de door schade en schande wijs geworden tekstschrijver. Begin ik dus niet meer aan.
Nieuwe inzichten
Voorstellen om op mijn voorwaarden te werken in plaats van die van de klant? Jarenlang vond ik dat eng. Als beginneling had ik ook te weinig routine en overtuigingskracht om dat nu eens met veel aplomb op tafel te gooien.
Het heerlijke van door de wol geverfd zijn, is dat ik nu a. goed kan bepalen wanneer het nodig is om voorwaarden te stellen en b. dit vol overtuiging durf en kan.
Want – verworven inzicht 1 – opdrachtgevers pikken het gewoon als ik onderbouw dat een andere aanpak een betere kwaliteit oplevert of problemen voorkomt. Ze waarderen het als ik zeg dat een interview goedkoper kan, omdat het echt niet op locatie hoeft. Of accepteren het als ik vertel dat ik maar twee mensen interview omdat vier niet tot hun recht komen in een artikel van 400 woorden.
En – verworven inzicht 2 – dat blijkt dus heel professioneel over te komen.
Grondverf
Gaandeweg heb ik pas ontdekt dat dit óók vakkennis is die ik te bieden heb als ervaren tekstschrijver. Opdrachtgevers zijn doorgaans minder doorkneed in het geven van opdrachten dan tekstschrijvers in het aannemen ervan. Daardoor ken ik het klappen van de zweep simpelweg beter dan zij. Zoals ik een schilder geloof als hij of zij zegt dat er een laag grondverf onder de laklaag moet, zo vertrouwt een klant mijn vakmanschap in de aanloop naar een tekst.
Te vroeg pieken
Dit senioriteit noemen, riekt naar boomers, maar ik gebruik de term hier toch maar. Hoe verwerft een mens die aangename autoriteit die alles makkelijker maakt? Vanzelf. Of nou ja, door te leren. Via opleidingen, trainingen, ervaringen uitwisselen, bijvoorbeeld bij Tekstnet. En door te doen, met vallen en opstaan. Senioriteit is overwicht door levens- en werkervaring.
Zelf werd ik op mijn 25e door mijn hoofdredacteur op het matje geroepen. Hij oordeelde dat ik wel een héle grote broek aantrok door artikelen van gevierde auteurs tot op het bot te redigeren en ze een grote mond te geven op de koop toe als ze reclameerden. Je kunt ook te vroeg willen pieken op het vlak van senioriteit.
Geloofwaardig bluffen
Als ik terugkijk voelde ik me vanaf mijn dertigste serieus genomen op bekend terrein, kon ik vanaf mijn veertigste geloofwaardig bluffen op onbekend terrein en zagen opdrachtgevers me vanaf mijn vijftigste op alle terreinen als een pro, een comfortabele rol. Ik kan er vijf jaar naast zitten. En een ander zet vast rassere schreden. Maar meters maken en af en toe onderuit gaan, is voor iedereen de start op weg naar senioriteit. Van elke meter en elke uitglijder profiteren je opdrachtgevers.